Urfa Siyah İsot Nasıl Yapılır?

Urfa Siyah İsot Nasıl Yapılır?

3/18/20252 min read

İsot Sepeti Şanlıurfa
İsot Sepeti Şanlıurfa

"Urfa Siyah" ifadesi genellikle Urfa İsotu'nun koyu renkli, neredeyse siyah tonlarını ifade etmek için kullanılır. Gerçekte, "Urfa Siyah" adında ayrı bir biber çeşidi olmasa da, Urfa İsotu'nun işlenme sürecindeki bazı faktörler onun bu karakteristik koyu rengini almasını sağlar.

İşte Urfa İsotu'nun (dolayısıyla "Urfa Siyah" olarak anılan koyu renkli halinin) yapım aşamaları:

1. Biberlerin Yetiştirilmesi ve Hasadı:

  • Urfa İsotu için özel olarak yetiştirilen kırmızı biberler, olgunlaştıktan sonra hasat edilir. Bu biberler genellikle hafif etli ve orta acılıkta olur.

2. Güneşte Kurutma (İlk Aşama):

  • Hasat edilen kırmızı biberler temizlenir ve sapları ayıklanır.

  • Ardından geniş alanlara serilerek doğrudan güneş ışığı altında kurumaya bırakılır. Bu aşama, biberlerin suyunun büyük bir kısmının buharlaşmasını sağlar. Bu süreç birkaç gün sürebilir ve biberlerin rengi koyulaşmaya başlar.

3. Zeytinyağı ile Ovma (Kilit Aşama):

  • Biberler yeterince kuruduktan sonra (ancak tamamen kurumadan, hala hafif nemliyken), geleneksel olarak az miktarda zeytinyağı veya bazen bitkisel yağ ile ovulur.

  • Bu aşama, isotun kendine has yumuşaklığını ve parlaklığını kazanmasına yardımcı olur. Aynı zamanda, biberlerin renginin daha da koyulaşmasını ve karakteristik isli aromasının oluşmasını destekler.

4. İkinci Kez Kurutma (Gölgede veya Daha Az Güneşte):

  • Yağ ile ovulan biberler, ikinci bir kurutma işlemine tabi tutulur. Bu aşama genellikle daha az güneşli veya gölge alanlarda yapılır. Amaç, biberlerin tamamen kuruması ancak aşırı sıcakta yanmaması ve renginin kararmamasıdır. Bu aşama, ilk kurutmaya göre daha uzun sürebilir ve dikkatli bir şekilde takip edilir.

5. Öğütme ve Paketleme:

  • Tamamen kuruyan biberler, geleneksel yöntemlerle (taş değirmenler) veya modern makinelerle öğütülerek pul biber haline getirilir. Öğütme işlemi sırasında biberlerin çekirdekleri ve sap kısımları ayrılabilir veya isteğe bağlı olarak bırakılabilir.

  • Öğütülen isot, hijyenik koşullarda paketlenerek satışa sunulur.

Urfa İsotu'nun Koyu Rengini Etkileyen Faktörler:

  • Biberin Cinsi: Urfa'ya özgü biber çeşidi, doğal olarak diğer biberlere göre daha koyu bir renk alma eğilimindedir.

  • Kurutma Süreci: Uzun süreli güneşte kurutma ve ardından gölgede kurutma aşamaları, rengin koyulaşmasına katkıda bulunur.

  • Zeytinyağı: Zeytinyağı ile ovma işlemi, biberin rengini daha canlı ve koyu gösterir. Ayrıca, yağın oksidasyonu da renk koyulaşmasına etki edebilir.

  • İşleme Tekniği: Geleneksel işleme yöntemleri, modern yöntemlere göre daha koyu renkli bir ürün elde edilmesine yol açabilir.

Özetle, "Urfa Siyah" olarak bilinen koyu renkli Urfa İsotu, özel bir biber çeşidi olmaktan ziyade, Urfa İsotu'nun kendine özgü yetiştirme ve işleme yöntemleri sayesinde kazandığı karakteristik bir özelliktir. Özellikle zeytinyağı ile ovma ve dikkatli kurutma süreçleri bu koyu rengin oluşmasında kritik rol oynar.